نوشته شده توسط: الهه ناز
دلایل گوناگونی میتوانند سبب این شوند که اشخاص در زمان عصبانیت رفتارهای ناهنجاری مانندخودزنی را نشان دهند. در ادامه به چند مورد از مهم ترین این دلایل اشاره می کنیم.
مهارت کنترل خشم یکی از مهمترین مهارتها در زندگی است که یادگیری آن برای همه افراد الزامی است. امروزه روانشناسان روش های گوناگونی را برای کنترل خشم یاد میدهند. این شیوه ها به شما کمک میکنند تا بتوانید وجود خشم را در درونتان سریعتر بشناسید و از تبدیل شدن آن به پرخاشگری علیه خود یا دیگران جلوگیری کنید.
تکانشگری یکی از خصوصیتهای شخصیتی است که سبب می گردد افراد بیشتر در لحظه، به صورت آنی و بدون تفکر کارهایشان را انجام دهند. این اشخاص در واقع بیشتر تحت تاثیر عواطف خود هستند و کمتر میتوانند صبر و تحمل به خرج دهند. افرادی که تکانشگری بالایی دارند هنگامی که دچار هیجانات شدید مانند خشم میشوند خودکنترلی خیلی کمتری دارند و بیشتر از دیگران امکان دارد که دست به رفتارهای ناسالمی مانند خوزنی بزنند.
کسانی که در این مورد آموزشی ندیدهاند یا الگوهای خوبی نداشتهاند موقع عصبانیت نمیدانند با انرژی قدرتمندی که درونشان شکل میگیرد چه کار کنند. این موضوع میتواند سبب شود که آنها انرژی خود را با رفتارهای مخربی مانند خودزنی نشان دهند. این در حالی است که کارهای سادهای مانند ورزش کردن، دوش گرفتن، کمک گرفتن از تنفس عمیق و دیگر شیوه های آرام سازی میتوانند به روش درستی شما را از شر عواطف منفی رها کنند.
خودزنی یکی از رفتارهای ناسالم در کسانی است که به مشکلات هیجانی مبتلا هستند. مثلا مبتلایان به شخصیت مرزی بیشتر ثبات هیجانی خوبی ندارند. همین طور آنها سطح تحمل کمتری در مقابل اتفاقات محیطی دارند که سبب میشود زودتر نسبت به اطراف خود عکس العمل نشان دهند و خشم یا ناراحتی عمیقی را تجربه کنند.
این اشخاص بیشتر برای فراموش کردن مشکلات خود از راه حلهای هیجان مدار نامناسبی استفاده میکنند. از جمله این راه کارها میتوان به خودزنی، سیگار کشیدن، مصرف مواد مخدر و الکل اشاره کرد. در این شرایط خیلی مهم است که فرد تحت روان درمانی با یک روانشناس بالینی قرار بگیرد. اگر احتیاج به دریافت دارو وجود داشته باشد درمانگر شما را به یک روان پزشک ارجاع خواهد داد.
بعضی اشخاص زمان خشم، درد روانی بسیاری را به طور ذهنی تجربه میکنند. آنها نمیدانند که چطور میتوان از این درد رها شد یا آن را فراموش کرد. در این شرایط بعضی افراد با به وجود آوردن درد جسمانی شدید در خود سعی میکنند تا ذهن خود را از درد روانی دور نگه دارند. به همین علت امکان دارد دست به خودزنی بزنند.
شما میتوانید به جای این کار به روش دیگری حواس پنجگانه خود را به شدت تحریک کنید تا مشغولیت روانی تان رفع شود. مثلا میتوانید یک تکه یخ را در دستان خود نگه دارید، بدن خود را ماساژ دهید و یا از بوها و عطرهای آرامش بخش استفاده کنید. برای یادگیری شیوه های بیشتر در این مورد از یک روانشناس کمک بگیرید.
بعضی اشخاص همه اتفاقهای خوب را به شانس و عوامل محیطی نسبت داده و همه اتفاقات بد را به علت ضعفهای درونی خود میدانند. این مسئله سبب می گردد که زمان روبرو شدن با یک رویداد منفی مرتب خود را سرزنش کنند. آنها در این شرایط ذهنیت یک والد تنبیه گر را پیدا میکنند و امکان دارد خود را لایق تنبیه بدانند.
به همین علت تجربه خشم در آنها باعث رفتارهایی مانند خودزنی خواهد شد. چنانچه شما هم چنین احساساتی را تجربه میکنید بهتر است به یک روانشناس مراجعه کنید. روانشناس به شما کمک میکند تا ذهنیتهای بالغ و سالم درون خود را بیشتر بشناسید و با تقویت آنها از رفتارهای خود آسیب رسان جلوگیری کنید.
- عجله نکنید. خونسرد باشید. بنشینید و به حرف های فرد گوش کنید و او را درک کرده و حمایتهای عاطفی خود را درباره او اعمال کنید.
- مستقیما درباره خودزنی بحث کنید. بیشتر افراد درباره مرگ و مردن احساسات پیچیده ای داشته و آماده گرفتن هر نوع کمکی هستند. از حرف زدن یا سؤال مستقیم درباره خودزنی، ترس یا نگرانی به خود راه ندهید.
- فرد را به استفاده از شیوه های حل مسأله و اقدامات مثبت تشویق و ترغیب کنید. فراموش نکنید کسی که در موقعیت بحران عاطفی قرار دارد نمیتواند عقلانی و دقیق فکر کند. او را از هر نوع اقدام جدی و تصمیمات غیرقابل برگشت در موقعیت بحران باز دارید و درباره تغییرات مثبتی که امید به زندگی را در او افزایش می دهد بحث و گفتگو کنید.
- به علامت های خودکشی دقت نموده و آرام و بدون قضاوت و سوالهای ساده و مستقیم با او در ارتباط بگذاریم.
- از شک و تردیدهای افراد برای کمک استفاده شود.
- فرد را در کارها و برنامهریزی برای آینده نزدیک و اهداف کوتاه مدت مشارکت دهید.
- از افراد متخصص کمک بگیرید.
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته